Kıbrıs Sperm Donasyonu (Sperm Nakli)
Sperm hücreleri bazı erkeklerin menilerinde hiç bulunmaz. Bu tür bir problemle karşı karşıya olan erkekler için sperm donasyonu alternatif bir seçenek oluşturmaktadır. Ayrıca genetik bir hastalığının çocuklarına geçmesinden endişe edenler ve bundan kaçınanlar içinde sperm donasyonu tedavisi uygulanabilmektedir. Bu durumdan ötürü sperm donasyonu tedavisine başvurmak isteyenler, sperm hücrelerinin uluslararası standartlarda her zamanki koşullarda değerlendirildikten sonra saklanması için dondurulduğu bir sperm bankasına başvururlar. Donörden alınan sperm hücreleri Hepatit B, C ve HIV gibi bulaşıcı hastalıkların olup olmadığının saptanması için testlerden geçirilmektedir. Sperm donasyonu tedavisinde dünyada en fazla ABD, Hollanda ve İngiltere’den alınan örnekler kullanılıyor. Donör spermin bekleme süresi yumurta ile kıyaslandığı zaman çok daha azdır.
Sperm Donasyonu Nedir?
Sperm donasyonu tedavisi kendi sperm hücreleriyle bebek sahibi olamayacak olan azospermik hastalara ya da bebek sahibi olması genetik, bulaşıcı bir hastalığı olduğu için riskli olan çiftlere banka spermi kullanılması koşuluyla uygulanmaktadır. Yine evlenmeden bebek sahibi olmayı planlayan bekar bayanlarda sperm donasyonu tedavisine başvurarak annelik hissini yaşayabilmektedir. Sperm donasyonu tedavisinde başarıyı etkileyen faktörler ise anne adayının yaşı, yumurta rezervi ve elde edilen embriyonun kalitesidir.
Azospermik hastaların sperm üretebilmesi için kök hücre çalışmaları günümüzde tüm hızıyla sürmektedir. Ancak hiçbir ülkede tedavi aşamasına daha gelinemediği için TESE, Mikro-TESE, MESA, TESA, PESA gibi sperm arama tekniklerinin uygulanmasının ardından olumlu bir sonuç alınamadığı takdirde alternatif tedavi yöntemi olarak sperm donasyonu tedavisi tavsiye edilebilir.
Sperm Donasyonu Tedavisinde Kıbrıs Avantajları Nelerdir?
Sperm donasyonu tedavisini Kıbrıs’ta faaliyet gösteren tüp bebek merkezleri uzun yıllardan bu tarafa yasal olarak uygulamaktadır. Kıbrıs tüp bebek merkezleri, çiftlere sperm donasyonu tedavisi uygulamadan evvel TESA, TESE ve Mikro-TESE sperm arama tekniklerini yeniden uygulamakta ve bunlardan elde edilen sonuçlara göre yeniden rota çizmektedir. Bu tekniklerle yapılan aramalarda sperm hücresi bulunduğu takdirde çiftler normal tüp bebek tedavisine yönlendirilmekte, sperm hücresi bulunamadığı takdirde de sperm bankasından seçilen sperm numunesiyle sperm donasyonu tedavi aşamasına geçilmektedir. Sperm donasyonu tedavisinde Kıbrıs, tedavi ücretlerinin yanı sıra başarı oranları ve sunduğu diğer imkanlarla da çiftler için cazibe merkezi haline gelmiştir. Ayrıca Kıbrıs tüp bebek merkezleri, sperm donasyonu tedavisinde yeterli teknolojik imkana ve deneyimli ekiplere sahip olmakla birlikte çiftlere servis hizmetleri, konaklama ve tatil gibi imkanlarda sunmaktadır.
Ülkemizde yaşayan ve sperm donasyonu tedavisi görmek isteyen hastalar dil problemi olmadığı, pasaport gerekmediği ve Avrupa ülkelerine göre maddi olarak çok daha avantajlı olduğu için sperm donasyonu tedavisinde Kıbrıs’ı tercih etmektedir.
Sperm Donasyonu Kimlere Uygulanır?
- Erkeğin sperminin kalitesiz olması ya da menisinde hiç sperminin olmaması
- Erkeğin genetik hastalığının olması ve bu genetik hastalığın çocuğa geçme riskinin olması
- Erkeğin cinsel yolla bulaşan bir hastalığının olması
- Donör spermin kullanılması her duruma göre değişebilmektedir. Kadın faktörü kısırlığının olması halinde çift IVF yöntemiyle donör spermi kullanımını tercih edebilir.
- Kadının erkek partnerinin olmaması
- Erkeğin Klinefelter Sendromunun olması
Ropa Yöntemi Hangi Durumlarda Kullanılır?
Çift iki kadından oluşuyorsa Ropa yöntemi çiftin tüp bebek sürecini aktif bir şekilde paylaşmasını sağlamaktadır. Çiftlerden biri bebeğe yumurtayı sağladığı için genetik anne olurken, diğeri de bebeği taşıdığı için biyolojik anne olmaktadır.
Banka Sperminin Temini ve Seçimi Nasıl Yapılır?
Sperm donasyonu tedavisi için sperm bankasından seçimi yapılan sperm örneklerinin bulaşıcı ve genetik hastalık riskine karşı daha evvel rutin taraması yapılmıştır. Ayrıca bu sperm örnekleri döllenebilirliği kanıtlamış olan spermlerden oluşmaktadır. Sperm donasyonu tedavisi için müracaat eden çiftlerin talepleri dikkate alınarak kan grubu uyumu ve fiziksel özellik uyumu sağlandıktan sonra tedaviye uygun olan sperm örneği tespit edilir. Sperm donasyonu tedavisinde kullanılan spermler Danimarka, ABD gibi ülkelerde faaliyet gösteren sperm bankalarından temin edilir.
Sperm donasyonu tedavisinde kullanılmak üzere sperm bankalarında saklanan spermlerin ileride herhangi bir sağlık problemine neden olmaması için Hepatit B, Hepatit C, HIV, Sifilis, Gonore, Klamidya, Talesemi (Thalasemia), Kistik fibroz ve Karyotip (46XY) taramalarından geçirilmesi de gerekmektedir.
Sperm Bağışı Hakkında Bilinmesi Gereken Önemli Bilgiler
Sperm bağışçısı olabilmek için birçok prosedürden geçmek gerekiyor. Sperm bağışı aşırı titizlikle yürütülen bir süreçtir.
Sperm bağışçılarının kendi tıbbi geçmişlerinin yanı sıra aile öykülerindeki tıbbi geçmişler ve geçmişteki cinsel yaşantısının araştırması ayrıntılı bir şekilde yapılmaktadır. Mesela aile öykülerinde kalp rahatsızlıkları, epilepsi, romatizma, astım ya da psikiyatrik bozukluklar gibi kronik ya da kalıtsal sağlık problemi olan erkeklerin sperm bağışçısı olması mümkün değildir.
Sperm örnekleri, kan testleri gibi çok önemli olan testler birkaç defa yapılmaktadır.
Kişinin sperm bağışçısı olabilmesi için muayene ve testler sonucunda fiziksel ve ruhsal sağlığının iyi olması gerekir.
Sperm Donasyonu Tedavisinde Alıcının Ön Tedavisi ve Takibi Nasıl Yapılır?
Tüp bebek tedavisinde gerekli testlerin ve muayenenin tamamlanmasının ardından anne adayının yaşı ve yumurta rezervi dikkate alınarak hazırlanan protokol doğrultusunda anne adayı ya kendi doktoru tarafından ya da tüp bebek merkezinin tavsiye edeceği doktor tarafından kendi ülkesinde takip edilmesiyle birlikte ön tedavi süreci başlar. Ön tedavi süreci anne adayının adet döneminin 2 ya da 3’üncü gününde başlar ve 10-15 gün süren bir süreçte tamamlanır. Ön tedavi sürecinde anne adayının normal adet döngüsünde olgunlaşan birkaç tane yumurta hücrelerinin ilaç yardımıyla uyarılması ve çoğaltılması sağlanarak çiftin sperm donasyonu tedavisindeki başarı şansının artırılması hedeflenir.
Bu süreçte anne adayından istenen testler şöyle sıralanabilir;
- AMH
- LH, FSH, E2, PRL (Adet döneminin 2 ya da 3’üncü günü yapılmalıdır)
- T3, T4 ve TSH testleri
- Açlık kan şekeri
- Tam kan sayımı
- SGOT, SGPT, Üre
- Vitamin B12, Vitamin D, Folik asit
- INR, PTZ, APTT
- Kan grubu analizi
- Anti-HBc total, HbsAg, Anti-HCV, HIV, VDRL
- Pelvik Ultrason Raporu (HSG ya da USG)
Ön tedavi sürecinde anne adayından istenen bilgiler ise şu şekildedir;
- En son adet geçirdiği tarihin ilk günü
- Tedavi dönemine yönelik verilen karar
Ön tedavi sürecinde baba adayından istenilen testler ise şöyledir;
- Kan grubu analizi
- Daha evvel geçirilmişse TESE ya da Mikro-TESE Raporu
- LH, FSH, Testosteron hormon analizleri
- Sosyal uyumun sağlanabilmesi için baba adayının fotoğraf ile birlikte fiziksel özellikleri
Sperm Donasyonu Tedavisinde Süreç Nasıl İşler?
Sperm donasyonu tedavisinde anne adayının ön tedavi süreci tamamlandıktan sonra 1 hafta sürecek olan tedavi sürecine başlanmaktadır.
Sperm donasyonu tedavi sürecinin ilk günü anestezi altında anne adayından yumurta toplama işlemi yapılacağı için bu işleme 6 saat kala anne adayı hiçbir şey yememeli ve su dahi içmemelidir. Bu konuda anne adayına tedavinin uygulanacağı merkez tarafından gerekli uyarılar yapılır.
Sperm donasyonu tedavisinin 2’inci günü anne adayı OPU yani yumurta toplama işlemine alınır. Ayrıca çifte sperm donörü ile ilgili tercihi sorulduktan sonra spermin temin edileceği banka spermi belirlendikten sonra mikroenjeksiyon tekniğiyle yumurta dölleme işlemine geçilir ve böylelikle tüp bebek tedavisine başlanmış olunur.
Sperm donasyonu tedavisinin 2, 3, 4, 5 ve 6’ıncı günlerini anne adayı dinlenerek geçirirken, bu süreçte aynı zamanda embriyoların gelişimi de beklenmektedir.
Tedavinin 7’inci günü ise anne adayına embriyoların transfer işlemi gerçekleştirilir. Bu işlemden önce çifte embriyoların gelişimi ile ilgili gerekli bilgiler verilir ve idrara sıkışık halde olan anne adayına embriyo transfer işlemi yapılır. Bu transfer esnasında seçilmiş olan iyi kalitedeki 2-3 embriyonun ultrason eşliğinde anne adayına transfer edilmesiyle tedavi süreci tamamlanır. Embriyo transfer işleminin tamamlanmasının ardından anne adayı 2 saat kadar merkezde dinlenir ve sonra evine gitmesi için taburcu edilir.
Sperm Donasyonu Tedavisinden Sonraki Süreç Nasıl İşler?
Sperm donasyonu tedavisiyle embriyo transfer işleminin tamamlanmasının üstünden 12 gün geçmesinin ardından kanda Bhcg hormon analizi yapılarak gebeliğin gerçekleşip gerçekleşmediği belirlenir. Anne adayı bu 12 günlük bekleme sürecinde ağır iş yapmaktan kaçınmalı ve eşi ile cinsel temastan uzak durmalıdır. Gebelik testi pozitif çıktığı takdirde anne adayı ilaçlarını kullanmaya hekimin söylediği gibi devam etmelidir. Gebelik takibinin başlaması içinde anne adayının kendisinin belirleyeceği kadın doğum uzmanı tarafından ilk ultrason muayenesi yapılır. Gebelik testinin negatif çıkması durumunda da anne adayı kullandığı ilaçları bıraktıktan sonra adet kanamasını beklemelidir.
