Çiftlerin dünyaya gelecek bebeklerinin cinsiyetini seçebilmesine cinsiyet tayini ya da cinsiyet belirleme denilmektedir. Bu yöntem ebeveynlere bebeklerinin cinsiyetini belirleme imkanı vermektedir. Bu yöntemde anne adayının rahmine sadece ebeveynlerin istediği cinsiyete sahip olan embriyolar yerleştirilmektedir. Bu teknikte ebeveynler, kendi belirledikleri cinsiyette sağlıklı bebeklerini kucaklarına alırlar.
Çiftlerin bebeklerinin cinsiyetini seçmesinin birçok nedeni olabilir. Çiftler, aile öyküsünden kaynaklı cinsiyete bağlı hastalıklardan bebeklerini korumak içinde bebeklerinin cinsiyetini çok sık seçmektedir.
Kıbrıs’ta Tüp Bebek ile Cinsiyet Seçimi
Tedaviye başvurulmasında çiftin çocuk sahibi olması gibi bir zorunluluk yoktur. Bazı çiftler, ilk bebeklerinin cinsiyetini dahi seçebilmektedir. Aile öyküsünde kısırlık yani infertilite olmasa dahi cinsiyet seçiminin yapılabilmesi için tüp bebek tedavisi zorunludur. Tüp bebek tedavisi ile normalde 1 tane olan yumurtanın sayısı artırılarak daha çok yumurta elde edilebilir. Bu yumurtalardan elde edilen embriyolardan cinsiyet seçimi yapılabilir.
Cinsiyet belirleme ya da cinsiyet seçimi tedavisi yapılırken, çiftten elde edilen embriyoların hepsi kromozomal genetik açıdan araştırıldığı için bebeğin cinsiyeti ile birlikte sağlığı hakkında da bilgi edinilebilir. Bu sayede hedeflenen gebeliğin cinsiyetinin yanı sıra sağlığı da yüzde 99,9 garanti edilmektedir.
Tedaviye müracaat eden çiftlerin daha önceden çocuklarının olması gebelik şansını yükselten bir faktör olarak değerlendirilmektedir. Özellikle anne adayının yaşı genç ise cinsiyet seçimi tedavisi ile gebe kalma şansı oldukça yüksektir.
Çiftler Cinsiyet Seçimini Neden Yapmalıdır?
Ciddi genetik hastalıkların yanı sıra cinsiyete has kromozomal bozuklukların engellenmesi için çiftler cinsiyet seçimi yapmayı tercih etmektedir. Mesela anne adayından miras alınan cinsiyetten kaynaklı bazı rahatsızlıklar sadece erkek çocuklarını veya kız çocuklarını etkileyebilmektedir. Böyle bir problemle karşı karşıya olan çiftler, hastalığa ters bir cinsiyet seçimi yaparak bebek dünyaya gelmeden hastalığı engelleyebilir.
Çiftlerin cinsiyet seçimi yapmasındaki bir başka neden ise kendi hayallerine göre ailede denge kurmak istemeleridir. Bazı çiftler bebeğin cinsiyeti konusunda çevreleri tarafından psikolojik baskı altına alındığı için özellikle kız ya da özellikle erkek çocuk isteyebilir. Ülkemizde ve Arap ülkelerinde bu yöndeki toplum baskısı daha fazla erkek çocuk için yapılmaktadır. Ayrıca bazı çiftler kendilerini erkek çocuk yetiştirmeye daha fazla hazırlamış olabilir.
Cinsiyet Seçiminde Hastanın Ön Tedavisi ve Takibi Nasıl Yapılır?
Tüp bebek tedavisi için gerekli olan testlerin ve muayenenin yapılmasının ardından anne adayının yaşı ve yumurta rezervi dikkate alınarak belirlenen hazırlık protokolü doğrultusunda anne adayı kendi doktoru ya da tüp bebek merkezinin tavsiye edeceği doktor tarafından takip edilmesiyle ön tedaviye başlanmaktadır. Ön tedavi anne adayının adet döneminin ikinci ya da üçüncü gününde başlar ve yaklaşık 10-15 gün civarında sürer. Ön tedavi ile hedeflenen anne adayının adet döngüsü boyunca olgunlaşan yumurta hücrelerinden birkaç tanesinin uyarılması ve çoğaltılmasıyla çiftin tüp bebek tedavisindeki başarı şansının artırılmasıdır.
Kadından Talep Edilen Testler
- Adet döneminin ikinci ya da üçüncü gününde LH, FSH, PRL ve E2 testleri
- T3, T4, TSH testleri
- AMH
- Açlık kan şekeri
- Tam kan sayımı
- INR, APTT, PTZ
- SGOT, Üre, SGPT testleri
- B12, Folik Asit, D Vitamini ölçüm testleri
- Pelvik Ultrason Raporu (HSG ya da USG)
- Anti-HBc Total, HbsAg, Anti-HCV, HIV, VDRL testleri
Kadından Talep Edilen Bilgiler
- Adet geçirdiği en son tarih (İlk günü)
- Tedavi dönemine dair karar
Erkekten Talep Edilen Testler
- Spermiyogram Analiz testi (Bu testin verilebilmesi için en az 3 günlük cinsel perhiz yapılması zorunludur)
- Testosteron analizleri, LH, FSH testleri
- Anti-HBc total, HbsAg, Anti-HCV, HIV, VDRL
Cinsiyet Seçimi Tedavisinde Süreç Nasıl İşler?
Cinsiyet seçimi tedavi sürecinde anne adayının ön tedavisi tamamlandıktan sonra çiftler için cinsiyet seçimi tedavisi başlar.
Cinsiyet seçimi tedavisinin başlayacağı ilk günün gecesinde anne adayının gece 00.00’den itibaren aynı oruç tutar gibi hiçbir şey yemeden ve içmeden aç kalması gerekir. Çünkü tedavinin ilk günü anne adayından yumurta toplama işlemi (OPU) yapılacaktır. Aynı gün erkekten de sperm örneği alınır. Bu iki işlemin tamamlanmasının ardından ICSI yani mikroenjeksiyon yöntemi kullanılarak bir araya getirilen yumurta ve sperm embriyo gelişim süreci için bırakılır.
Çiftler tedavinin 3’üncü günü, 4’üncü günü, 5’inci günü ve 6’ıncı gününü istirahat ederek geçirirken, bir yandan da embriyoların gelişim sürecini beklemektedirler. Embriyo gelişim sürecinin 3’üncü gününde iyi kalitede gelişmekte olan embriyoların hepsine PGT yöntemiyle biyopsi uygulanmaktadır. Bu yöntem sayesinde her bir embriyo için cinsiyet tespit edilmesinin yanı sıra hastalıklarda belirlenmektedir.
Tedavinin 7’inci günü anne adayına embriyo transfer işlemi yapılır. Çiftlere embriyolarının gelişimi, cinsiyeti ve sağlığı hakkında gerekli bilgilerin verilmesinin ardından anne adayı idrara sıkıştığı zaman embriyo transfer işlemi yapılır. Çiftlerin istediği cinsiyette ve iyi kalitede olan 2-3 embriyo seçildikten sonra anne adayına ultrason eşliğinde embriyo transfer işlemi yapılır. Embriyo transfer işleminin tamamlanmasının ardından anne adayı 2 saat kadar tüp bebek merkezindeki odasında istirahat eder ve daha sonra dinlenmesi için evine gönderilir.
Cinsiyet Seçimi Tedavisinden Sonra Süreç Nasıl İşler?
Cinsiyet seçimi tedavisi tüp bebek yöntemiyle yapıldığı için anne adayına embriyo transferinin yapılmasının ardından 12 gün beklenir ve bu süre sonunda kanda Bhcg hormon analizi yapılmaktadır. Gebelik testinin pozitif çıkması halinde gebelik değeri dikkate alınarak çiftin ilk kontrolü için hekim tarafından muayene tarihi verilmektedir. Gebelik testinin negatif çıkması halinde de anne adayına kullandığı ilaçlar bıraktırılarak, adet döneminin gelmesi beklenmektedir.
Ayrıca embriyo transferinin ardından gebeliğin beklendiği 12 günlük süreç boyunca çiftlerin cinsel ilişkiye girmemesi ve anne adayının ağır iş yapmaması gerekir.
Cinsiyet Seçimi Tedavisinde Püf Noktalar
Cinsiyet seçimi tedavisinin süresi tüp bebek merkezine göre farklılık gösterse de ortalama 7 gün sürmektedir.
Cinsiyet seçimi tedavisini bu konuda en başarılı ülkelerden biri olan Kıbrıs’ta yaptırmak isteyen çiftler, tedavi sürecini aynı zamanda tatil fırsatına çevirmek istiyorlarsa yaz aylarını tercih etmelidirler.
Ayrıca tedavi sürecinin tatil fırsatına çevrilmesi çiftleri psikolojik olarak rahatlatacağı için psikolojik durumları ve moralleri gayet iyi olacağından tedavinin başarı şansı artacaktır.